ပေႃးႁဝ်းဝႃႈပၢႆးဝူၼ့်(Ideology) ၼႆၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဝ်းၵႆ့လၢတ်ႈငၢႆႈငၢႆႈ "ၵဝ့်ဝူၼ့်သင်တေႃႈလဵဝ်ၵေႃႈ ဢၼ် ၼၼ့်ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ့်ၵဝ်ယဝ့်"။ ဢၼ်ၼၼ့်ၼၼ့်ႁဝ်းတေႁွင့်ဝႃႈတၢင်းဝူၼ့်/ဝူၼ့် (Though /Think) ၼႆ ယဝ့်။ တီႈတေႉမၼ်းတႄ့ ပၢႆးဝူၼ့်(Ideology) ၼႆ့ ဢမ်ႇၵႃးၵႃႊၼၼ့်ၼိူင်ႈ ၵွၺ်း မၼ်းၸၢင်ႊႁူမ်ႇငမ်းတင်းၸူဝ်ႊပၢၼ်ႁဝ်းလူးၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈ။ ယွၼ့်ပိူဝ်ႈဝႃႈ ပၢႆးဝူၼ့်(Ideology)ၼႆ့ မၼ်းဢွၼ်တၢင်းႁဵတ်းႁဝ်းဝႆ့ၼၼ့်ယဝ့်။ တူဝ်ယၢင်ႇ-
လုင်းသၢမ်လႄႈလုင်းသီႇ ၶႃႈသွင်ၵေႃ့ၼႆ့ မီး လုၵ်ႈၸၢႆးၼိူင်ႈၵေႃ့တင်းသွင်ၵေႃ့ လုင်းသၢမ်သမ့် ပေႃးမၼ်းမီးငိုၼ်းမႃး မၼ်းဢဝ်ၵႂႃႇလူႇပၼ် မူၼ်ၸဝ်ႈတိၵ်းတိၵ်း ၵူၺ်းၵႃႊလုင်းသီႇသမ်ဢဝ်ၸႂ်ႉၸၢႆႇတႃႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းတိၵ်းတိၵ်း ပေႃးၸိူဝ့်ၼၼ် ႁဝ်းၵေႃႈႁၼ်လႆႈဝႃႈ ပၢႆးဝူၼ့်လုင်းသၢမ်ၼႆ့ ဝႃႈၼိၵ်ႉပၢၼ်ႇၼႆ့ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တေႃႇမၼ်း (ယွၼ့်ပိူဝ်မုၼ်ၸဝ်ႈဝႃႈ ပေႃးလူႇမုၼ်ၸဝ်ႈၼမ်ၼမ်ၼႆ့ လႆႈၶိုၼ်းၼိၵ်ႉပၢၼ်ႇ)။ တွၼ်ႈ တႃႇလုင်းသီးတႄႉ တေလႆႈႁၼ်ဝႃႈပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၼႆ့ ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတေႃႇမၼ်းလႄႈ လုၵ်ႈ မၼ်းၼႆ့ယဝ့်။
ပၢႆးဝူၼ့်ၼႆ့ ၸႅၵ်ႇၼႄဝႆ့သွင်ၸၼ့် ပၢႆးဝူၼ့်ဢွၵ်းဢေႃ (Head Ideology) လႄႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉႁူဝ်ၸႂ် (Heart Ideology) ၼႆယဝ့်။ ပၢႆးဝူၼ့်ဢွၵ်းဢေႃဢၼ်ဝႃႈ မၼ်းၵွၺ်းပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ့် ဢၼ်မီးဝႆ့ၼႂ်းဢွၵ်း ဢေႃ ဢမ်ႇဢဝ်မႃးၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ထူပ်းမိုဝ်းသေပွၵ်ႈၼၼ့်ယဝ့်။ ပၢႆးဝူၼ်ႉဢွၵ်းဢေႃၼႆ့ ပႆႇၸႂ်ႈဢၼ် မၼ်းဝႆ့ၵႃႊၶၼ်သႄ ၵွႆးပဵၼ်တၢင်းဝူၼ်ႉႁၢင်ႊလီဢၼ်ၶမ့်တၢမ်းဝႆ့ၼႂ်းဢွၵ်းဢေႃမၼ်းသေ ပႂ်ႉလၢတ်ႈ ၼႄပိူၼ်ႈၵွႆးၼၼ့်ယဝ့်။ တူဝ်ယၢင်ႇ- ၸၢႆးထူၼ်းဢူးပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၽိင်ႈငႄႈတႆးၼႆ သေလႄႈ မီးပၢင်ၵုမ်မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ မၼ်းတေလၢတ်ႈဝႃႈ" လိၵ်ႈတႆးလႄႈၽိင်းတႆးၼႆ့ ႁဝ်းလူဝ်ႇလူင်ႉ လႅၼ်သေၶိုၼ်းသိုပ်ႇၽႄပၼ်လုၵ်ႈလၢၼ်ႁဝ်းဢိူဝ်ႈ"။ ၵူၺ်းၵႃႊတူဝ်မၼ်းလိၵ်ႈတႆးယင်ႈပႆႇ မေႃလူ/တႅမ်ႈလီလီ ပေႃးတူၺ်းလုၵ်ႈမၼ်းၵေႃႈ ဢၼ်မေႃလၢတ်ႈၵႂၢမ်းတႆးၵေႃႈဢမ်ႇမီးသေၵေႃ့ တၢင်းဝူၼ့် ၸိူင့်ၼႆၼႆ့ ႁွင့်ဝႃႈပၢႆးဝူၼ့်ဢွၵ်းဢေႃ ၼႆယဝ့်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵႂၢမ်းဢၼ်မၼ်းလၢတ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼၼ့် ဢမ်ႇလုၵ့်တီႈလွင်ႈၶုၺ့်ႁၼ်(feeling)မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်မၼ်းသေမႃးၼၼ့်ယဝ့်။
ပၢႆးဝူၼ့်ႁူဝ်ၸႂ်(Heart Ideology)ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ့်ဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈလွင်ႈၶုၺ့်ႁၼ်ႁူဝ်ၸႂ်ၼၼ့်ယဝ့်။ ၵူၼ်းၵေႃ့ဢၼ်မီးပၢႆးဝူၼ့်ဢွၵ်းဢေႃ ၼႆႉတေ မၼ်းတေလၢတ်ႈလၢႆႊလၢႆႊၵွၺ်းဢမ်ႇၵႃး မၼ်းတေ ႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇတၢင်းဝူၼ်ႉမၼ်း ဢမ်ႇပႆႇပဵၼ်မႃးၼႆသေတႃႇၵေႃႈ တိုၵ့်သိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း ၼၼ့်ယဝ့်။ တူဝ်ယၢင်ႇ-မေႃသွၼ်လုင်းၸၢႆးၾႃႈ မၼ်းၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ"လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၽိင်ႈတႆးႁဝ်း ၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈဢိူဝ်ႈ" တၢင်းႁဵတ်းမၼ်းၵေႃႈငၢမ်ႇၵၼ်တင်းဢၼ်မၼ်းလၢတ်ႈ။
ၵူၺ်းၵႃႊယႃႇၽႅတ်းမႆႈၸႂ်သင် ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇတိုၵ့်ပဵၼ်ဝႆ့ၸၼ့် ပၢႆးဝူၼ်ႉဢွၵ်းဢေႃ။ ယွၼ့်ပိူဝ်ႈ ဝႃႈပၢႆးဝူၼ့်ၼႆ့မၢၼ်းႁူၼ်းမူၼ်းမႃးဢဝ်ဢိူဝ်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈၵိူတ်ႇၵိုၵ်းမႃးပႃးသႄႈ။
လုင်းသၢမ်လႄႈလုင်းသီႇ ၶႃႈသွင်ၵေႃ့ၼႆ့ မီး လုၵ်ႈၸၢႆးၼိူင်ႈၵေႃ့တင်းသွင်ၵေႃ့ လုင်းသၢမ်သမ့် ပေႃးမၼ်းမီးငိုၼ်းမႃး မၼ်းဢဝ်ၵႂႃႇလူႇပၼ် မူၼ်ၸဝ်ႈတိၵ်းတိၵ်း ၵူၺ်းၵႃႊလုင်းသီႇသမ်ဢဝ်ၸႂ်ႉၸၢႆႇတႃႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းတိၵ်းတိၵ်း ပေႃးၸိူဝ့်ၼၼ် ႁဝ်းၵေႃႈႁၼ်လႆႈဝႃႈ ပၢႆးဝူၼ့်လုင်းသၢမ်ၼႆ့ ဝႃႈၼိၵ်ႉပၢၼ်ႇၼႆ့ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တေႃႇမၼ်း (ယွၼ့်ပိူဝ်မုၼ်ၸဝ်ႈဝႃႈ ပေႃးလူႇမုၼ်ၸဝ်ႈၼမ်ၼမ်ၼႆ့ လႆႈၶိုၼ်းၼိၵ်ႉပၢၼ်ႇ)။ တွၼ်ႈ တႃႇလုင်းသီးတႄႉ တေလႆႈႁၼ်ဝႃႈပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၼႆ့ ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတေႃႇမၼ်းလႄႈ လုၵ်ႈ မၼ်းၼႆ့ယဝ့်။
ပၢႆးဝူၼ့်ၼႆ့ ၸႅၵ်ႇၼႄဝႆ့သွင်ၸၼ့် ပၢႆးဝူၼ့်ဢွၵ်းဢေႃ (Head Ideology) လႄႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉႁူဝ်ၸႂ် (Heart Ideology) ၼႆယဝ့်။ ပၢႆးဝူၼ့်ဢွၵ်းဢေႃဢၼ်ဝႃႈ မၼ်းၵွၺ်းပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ့် ဢၼ်မီးဝႆ့ၼႂ်းဢွၵ်း ဢေႃ ဢမ်ႇဢဝ်မႃးၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ထူပ်းမိုဝ်းသေပွၵ်ႈၼၼ့်ယဝ့်။ ပၢႆးဝူၼ်ႉဢွၵ်းဢေႃၼႆ့ ပႆႇၸႂ်ႈဢၼ် မၼ်းဝႆ့ၵႃႊၶၼ်သႄ ၵွႆးပဵၼ်တၢင်းဝူၼ်ႉႁၢင်ႊလီဢၼ်ၶမ့်တၢမ်းဝႆ့ၼႂ်းဢွၵ်းဢေႃမၼ်းသေ ပႂ်ႉလၢတ်ႈ ၼႄပိူၼ်ႈၵွႆးၼၼ့်ယဝ့်။ တူဝ်ယၢင်ႇ- ၸၢႆးထူၼ်းဢူးပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၽိင်ႈငႄႈတႆးၼႆ သေလႄႈ မီးပၢင်ၵုမ်မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ မၼ်းတေလၢတ်ႈဝႃႈ" လိၵ်ႈတႆးလႄႈၽိင်းတႆးၼႆ့ ႁဝ်းလူဝ်ႇလူင်ႉ လႅၼ်သေၶိုၼ်းသိုပ်ႇၽႄပၼ်လုၵ်ႈလၢၼ်ႁဝ်းဢိူဝ်ႈ"။ ၵူၺ်းၵႃႊတူဝ်မၼ်းလိၵ်ႈတႆးယင်ႈပႆႇ မေႃလူ/တႅမ်ႈလီလီ ပေႃးတူၺ်းလုၵ်ႈမၼ်းၵေႃႈ ဢၼ်မေႃလၢတ်ႈၵႂၢမ်းတႆးၵေႃႈဢမ်ႇမီးသေၵေႃ့ တၢင်းဝူၼ့် ၸိူင့်ၼႆၼႆ့ ႁွင့်ဝႃႈပၢႆးဝူၼ့်ဢွၵ်းဢေႃ ၼႆယဝ့်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵႂၢမ်းဢၼ်မၼ်းလၢတ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼၼ့် ဢမ်ႇလုၵ့်တီႈလွင်ႈၶုၺ့်ႁၼ်(feeling)မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်မၼ်းသေမႃးၼၼ့်ယဝ့်။
ပၢႆးဝူၼ့်ႁူဝ်ၸႂ်(Heart Ideology)ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ့်ဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈလွင်ႈၶုၺ့်ႁၼ်ႁူဝ်ၸႂ်ၼၼ့်ယဝ့်။ ၵူၼ်းၵေႃ့ဢၼ်မီးပၢႆးဝူၼ့်ဢွၵ်းဢေႃ ၼႆႉတေ မၼ်းတေလၢတ်ႈလၢႆႊလၢႆႊၵွၺ်းဢမ်ႇၵႃး မၼ်းတေ ႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇတၢင်းဝူၼ်ႉမၼ်း ဢမ်ႇပႆႇပဵၼ်မႃးၼႆသေတႃႇၵေႃႈ တိုၵ့်သိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း ၼၼ့်ယဝ့်။ တူဝ်ယၢင်ႇ-မေႃသွၼ်လုင်းၸၢႆးၾႃႈ မၼ်းၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ"လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၽိင်ႈတႆးႁဝ်း ၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈဢိူဝ်ႈ" တၢင်းႁဵတ်းမၼ်းၵေႃႈငၢမ်ႇၵၼ်တင်းဢၼ်မၼ်းလၢတ်ႈ။
ၵူၺ်းၵႃႊယႃႇၽႅတ်းမႆႈၸႂ်သင် ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇတိုၵ့်ပဵၼ်ဝႆ့ၸၼ့် ပၢႆးဝူၼ်ႉဢွၵ်းဢေႃ။ ယွၼ့်ပိူဝ်ႈ ဝႃႈပၢႆးဝူၼ့်ၼႆ့မၢၼ်းႁူၼ်းမူၼ်းမႃးဢဝ်ဢိူဝ်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈၵိူတ်ႇၵိုၵ်းမႃးပႃးသႄႈ။
No comments:
Post a Comment